استفاده از یک مدل پیش‌بینی الگوی حرکتی شهری در برآورد ماتریس توزیع سفر

یکی از مباحث کلیدی در برنامه ریزی حمل و نقل شهری پیش­بینی تقاضای سفر است و درک و مدل­سازی آن کاربردهای فراوانی در طراحی زیرساخت­های شهری، مدل­سازی مکانی شیوع بیماری­ها، سیاست­گذاری­ها و برنامه­ریزی شهری و تحلیل­های مکانی-زمانی در GIS دارد. به طور سنتی برای پیش­بینی تقاضای سفر از یک مدل چهار مرحله­ای استفاده می­شود. خروجی مرحله دوم از این مدل ماتریس مبدأ-مقصد یا ماتریس توزیع سفر نام دارد و درایه­های این ماتریس میزان سفرهای انجام شده از هر مبدأ به هر مقصد را نشان می­دهند. ماتریس توزیع سفر می­تواند به­عنوان یک ورودی مهم در بسیاری از تحلیل­های مکانی GIS استفاده شود. مهمترین بخش توزیع سفر تعیین مدل مورد استفاده جهت برآورد ماتریس مبدأ-مقصد است. تا به امروز مدل­های مختلفی نظیر مدل جاذبه جهت برآورد ماتریس توزیع سفر معرفی شده است. در سال­های اخیر نیز برخی مدل­های دارای پارامتر و بدون پارامتر نظیر PWO، تابش و رتبه­مبنا در حوزه پیش­بینی الگوی حرکتی شهری توسعه داده شده است. در این مقاله کاربرد مدل رتبه­مبنا در برآورد ماتریس توزیع سفر شهری بررسی شده است. در این مقاله به عنوان مطالعه موردی، مدل رتبه­مبنا در منطقه منهتن شهر نیویورک ایالات متحده پیاده­سازی شده و نتایج آن به صورت کمی و در مقایسه با مدل جاذبه مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهد که بر اساس شاخص همانندی سورنسن مدل رتبه­مبنا توانسته است حدود 67 % سفرها را شبیه به سفرهای واقعی برآورد کند. هم­چنین مقدار r-squared حاصل از تحلیل رگرسیون خطی برابر 32/0 به دست آمد که این عدد بیان­گر انطباق مناسب اعداد ماتریس برآوردشده با واقعیت است.